تعویض سوند مثانه

سوند فولی یک لوله باریک قابل ارتجاع است که از طریق مجرای ادراری داخل مثانه قرار می گیرد و ادرار را از مثانه تخلیه می کند. ممکن است از سوند فولی برای مدت کوتاه و یا یک دوره طولانی استفاده گردد. از سوند ادراری معمولا برای بیماران با هوشیاری پایین یا در مواردی که بیمار برای ادرار کردن دچار مشکل باشد استفاده می شود.

همچنین سوند مثانه برای موارد زیر قابل استفاده است:

• احتباس ادرار که منجر به تاخیر و یا توقف در شروع ادرار شود، فشار آوردن به منظور ادرار کردن، کاهش در سایز و فشار جریان ادراری، منقطع شدن جریان ادراری و احساس عدم خالی شدن مثانه.
• انسداد پیشابراه به وسیله وضعیت آناتومیکالی که ادرار کردن را سخت نماید، مانند: هیپرتروفی و بزرگی پروستات، سرطان پروستات یا باریک شدن و تنگی پیشابراه.
• کنترل دقیق خروجی ادراری در فرد بیمار یا مجروح
• جمع آوری نمونه ادرار استریل به منظور تشخیص بیماری
• اختلال مربوط به عصب مثانه، مانند پس از ضربه به ستون فقرات ( سوند فولی می تواند به طور مداوم به منظور کمک به ادرار کردن بیمار تعبیه شود)
• مطالعات تصویربرداری از مجرای ادراری تحتانی
• پس از جراحی بر روی غده پروستات
• پس از جراحی در ناحیه تناسلی، مانند ترمیم شکستگی لگن یا هیسترکتومی
• شرایطی که وضعیت ذهنی فرد را مختل کند مانند دمانس یا زوال عقل

در چه صورت بهتر است از خدمات تعویض سوند مثانه استفاده کرد؟

• هر گونه ادرار قرمز یا خونریزی واضح از طریق مجرا
• هر علامتی که از بین نرود.

 نشانه های عفونت که شامل موارد زیر می شوند:

• احساس سوزش در هنگام ادرار
• تکرر ادرار یا فوریت برای ادرار کردن
• درد افزایش یابنده در زیر شکم
• تب
• ترشحات بدبو خارج شونده از مجرای خروجی ادراری یا از ناحیه تناسلی
• قرمزی یا تورم در ناحیه تناسلی
• درد در ناحیه پیشابراه یا ناحیه تناسلی

انواع سـوند مـثانه

• سوند های متناوب (کوتاه مدت)

در روش سوند گذاری متناوب بطور معمول از سوند نلاتون استفاده می‌شود. این روش در مواردی مانند گرفتن نمونه ادرارو در برخی آزمایشات برای بررسی عملکرد مثانه استفاده می شود و هم چنین در برخی موارد که فرد پس از جراحی فقط برای بار اول نیاز به تخلیه مثانه داشته باشند، استفاده می‌گردد. بطور معمول سوند از طریق مجرای ادرار برای بیمار تعبیه می شود، اما گاهی در موارد خاص از طریق سوراخی که پزشک از قسمت پایین شکم  به داخل مثانه بیمار تعبیه کرده وارد می شود.

• سوند فولی:

این سوند یک نوع سوند داخلی است که برای استفاده طولانی مدت یا کوتاه مدت کاربرد دارد. به انتهای این نوع سوند یک کیسه متصل می شود که ادرار جمع آوری شده توسط سوند به داخل کیسه هدایت می شود.

• سوند کاندومی ( کاندوم شیت):

این نوع سوند فقط در آقایان کاربرد دارد و در بیمارانیکه مبتلا به بی اختیاری ادرار هستند یا بیمارانیکه به دلایلی مانند شکستگی ،توانایی رفتن به دستشویی ندارند، استفاده می شود.این سوند در بیمارانیکه دچار احتباس ادراری هستند کاربردی ندارد.

• سوندهای سوپراپوبیک

این نوع سوند توسط پزشک اورولوژیست با جراحی گذاشته میشود. این نوع سوند از طریق سوراخ کوچک که در زیر شکم ایجاد می کنند وارد مثانه می شود. این عمل حتما در بیمارستان و با بیهوشی انجام می شود.

• سوندهای مسکن

کیسه ی این سوند ها با متصل شدن به پای بیمار ادرار را منتقل می کنند. دریچه ای که در قسمت پایینی این سوند ها وجود دارد مانند شیر باز و بسته می شود. بیمار به راحتی می تواند هنگامی که کیسه پر شد با باز کردن این دریچه ادرار را تخلیه کند.

• سوندهای یک راه یا مستقیم

تنها یک مسیر برای تخلیه ادرار دارد. از سوندهای مستقیم زمانی که نیاز به گرفتن نمونه ادرار بوده یا وارد کردن دارو می باشد استفاده می شود.

• سوندهای دو راه

همانطور که اشاره شد این سوند ها داری یک بالن برای ثابت کردن سوند در مثانه بوده و دارای دو راه یا مسیر می باشند. یکی از این راه ها برای خروج ادرار و و کانال دیگر جهت بالن است.

تعویض سوند ادراری های بالا از خدمات تعویض سوند مثانه می باشد.

عوارض سوند ادراری

سوند گذاری در مجرای ادرار با وجود مزایا و فوایدی که برای بیمار دارد می تواند موجب فراهم شدن پیامدهایی در بیمار گردد:

• عفونت ادراری
• خالی نشدن بالون سوند فولی به هنگام خارج سازی
• تروماتیزه شدن مجاری ادراری

شایعترین عارضه سوندگذاری عفونت ادراری می باشد. خطر ایجاد عفونت ادراری به دنبال سونداژ در خانمها، افراد مبتلا به دیابت شیرین، سوندگذاری طولانی مدت و عدم رعایت بهداشت افزایش می یابد.

در صورت لزوم، می توان از مراکز درمان در منزل دارای مجوز مانند مرکز خدمات تخصصی امداد ، درخواست پرستار کرد تا جایگذاری یا تعویض کاتتر ادراری با وارد آمدن کمترین عارضه به بیمار انجام گیرد.

جمع بندی

سونداژ ادراری روشی است که به وسیله آن یک سوند ادراری در بدن قرار می‌گیرد تا تخلیه یا جمع آوری ادرار از مثانه انجام شود. انجام آن از طرف افراد دارای تخصص پزشکی همیشه بهتر است زیرا هرگونه صدمه به دستگاه ادراری، ناراحتی و عفونت جلوگیری شود. با در دسترس بودن خدمات درمانی در منزل، به راحتی و بدون نگرانی عمل سونداژ ادراری در آسایش خانه، برای شما انجام می‌شود.